krzcić
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *krьstiti. By surface analysis, krzest + -ić. First attested in the 15th century.
Pronunciation
Verb
krzcić impf
- (transitive, Christianity) to baptize (to perform the sacrament of baptism)
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 374:
- Myeny..., ysz to dzyeczą bylo zywo, asz ge chrzczono albo chrzczyly
- [Mieni..., iż to dziecię było żywo, aż je chrzczono albo chrzciły]
- (attested in Greater Poland) to hold during baptism
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 114:
- Zona yednego dobrego czlowyeka krzczyla dzyeczyą, szlowye kmothrą zostala
- [Żona jednego dobrego człowieka krzciła dziecię, słowie kmotrą została]
- to cross (to make the sign of the cross over something or someone as a farewell)
- 1868 [1473], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[1], volume XV, page 162:
- Manu dextra debet bundicere faciem suam et dicet: Sancte Micula, veraciter faciem meam bundico al. swe lycze chrcza et veraciter iuro
- [Manu dextra debet bundicere faciem suam et dicet: Sancte Micula, veraciter faciem meam bundico al. swe lice chrzczę et veraciter iuro]
- (reflexive with się) to get baptized
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 177:
- K temu Janowi wychodziła wszytka żydowska ziemia i krzcili sie w Jordanie (et baptizabantur in Jordane)
- [K temu Janowi wychodziła wszytka żydowska ziemia i krzcili sie w Jordanie (et baptizabantur in Jordane)]
Related terms
adjective
noun
Descendants
- Polish: chrzcić
Further reading
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “krzcić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -ić
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish imperfective verbs
- Old Polish transitive verbs
- zlw-opl:Christianity
- Old Polish terms with quotations
- Greater Poland Old Polish
- Old Polish reflexive verbs