dziedzina
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *dědina. By surface analysis, dziad + -ina. First attested in 1105.
Pronunciation
Noun
dziedzina f
- (attested in Greater Poland) possession; land ownership; estate
- 1888 [1386], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[1], Greater Poland, page 2:
- Iacom ne wegnal cobili w Mikolaewø dzedzinø przez yego woley
- [Jakom nie wegnał kobyły w Mikniewę dziedzinę przez jego wolej]
- (attested in Lesser Poland) land; larger area
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 93, 14:
- Bo ne odpødzy gospodzin luda swego a dzedzini swey ne zostawy (quia non repellet dominus plebem suam et hereditatem suam non derelinquet)
- [Bo nie odpędzi Gospodzin luda swego a dziedziny swej nie zostawi (quia non repellet dominus plebem suam et hereditatem suam non derelinquet)]
- (attested in Lesser Poland) residents of a village
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[3], Lesser Poland, page 31:
- Gdyby kto zabyth, a nye wiedzano by, kto gy zabyl, tedy o to dzedzina nye ma bycz obwynyona
- [Gdyby kto zabit a nie wiedziano by, kto ji zabił, tedy o to dziedzina nie ma być obwiniona]
- (attested in Lesser Poland) area of land with a specific area; peasant's farm; measure of land
- 1875 [1105], Wojciech Kętrzyński, Stanisław Smolka, editors, Codex diplomaticus Monasterii Tynecensis = Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego. Cz. 1, Obejmująca rzeczy od roku 1105 do roku 1399[4], Tyniec, page 2:
- In Sydina quatuor surouice et due taberne, et zamar de vna quaque sartagine et dedina
- [In Sidzina quatuor surowice et due taberne, et zamiar de vna quaque sartagine et dziedzina]
Derived terms
Related terms
- dziedzić impf
Descendants
References
- Boryś, Wiesław (2005) “dziedzina”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “dziedzina”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Mańczak, Witold (2017) “dziedzina”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “dziedzina”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dziedzina”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish dziedzina. Sense 1 is a semantic loan from French domaine,[1] and sense 3 is a semantic loan from English domain. By surface analysis, dziad + -ina.
Pronunciation
Noun
dziedzina f
- domain (field or sphere of activity, influence or expertise)
- (literary) domain (geographic area owned or controlled by a single person or organization)
- (mathematics) domain (group of related items, topics, or subjects)
- (obsolete) possession; land ownership; estate
- (obsolete) inheritance from one's grandfather
- (obsolete) village
- Synonym: wieś
- (obsolete) croft; farm
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | dziedzina | dziedziny |
genitive | dziedziny | dziedzin |
dative | dziedzinie | dziedzinom |
accusative | dziedzinę | dziedziny |
instrumental | dziedziną | dziedzinami |
locative | dziedzinie | dziedzinach |
vocative | dziedzino | dziedziny |
Related terms
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dziedzina is one of the most used words in Polish, appearing 49 times in scientific texts, 33 times in news, 87 times in essays, 3 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 176 times, making it the 327th most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
References
- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “dziedzina”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Ida Kurcz (1990) “dziedzina”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 101
Further reading
- dziedzina in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dziedzina in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dziedzina”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Wiesław Morawski (17.03.2020) “DZIEDZINA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dziedzina”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “dziedzina”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dziedzina”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 639
- dziedzina in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish dziedzina. Sense 1 is a semantic loan from Czech dídina.[1] By surface analysis, dziŏd + -ina.
Pronunciation
Noun
dziedzina f
- (Cieszyn Silesia) village
- Synonym: wieś
- 2013 March 30, “CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Obezdrzymy dzisio pieknóm dziedzine”, in Gazetacodzienna[5], retrieved 12 October 2024:
- W postrzodku cesty, kiero kludzi łod Cieszyna do Jastrzymbio je tako szumno dziedzina co sie Ze[b]rzidowicami mianuje.
- In the middle of the road that leads from Cieszyn to Jastrzębie is a lovely village called Zebrzydowice.
- manor, estate, property
- (law) inheritance, legacy, bequest
- Synonym: erbizna
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | dziedzina | dziedziny |
genitive | dziedziny | dziedzin |
dative | dziedzinie | dziedzinōm |
accusative | dziedzinã | dziedziny |
instrumental | dziedzinōm | dziedzinami/dziedzinōma |
locative | dziedzinie | dziedzinach |
vocative | dziedzino | dziedziny |
References
Further reading
- dziedzina in silling.org
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -ina
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish feminine nouns
- Greater Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Lesser Poland Old Polish
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish semantic loans from French
- Polish terms derived from French
- Polish semantic loans from English
- Polish terms derived from English
- Polish terms suffixed with -ina
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ina
- Rhymes:Polish/ina/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish feminine nouns
- Polish literary terms
- pl:Mathematics
- Polish terms with obsolete senses
- pl:Geography
- pl:Inheritance law
- pl:Sciences
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian semantic loans from Czech
- Silesian terms derived from Czech
- Silesian terms suffixed with -ina
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/ina
- Rhymes:Silesian/ina/3 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian nouns
- Silesian feminine nouns
- Cieszyn Silesian
- Silesian terms with quotations
- szl:Law
- szl:Property law