Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish اتمك, ایتمك (etmek), ultimately from Proto-Turkic *ēt-.[1] Cognate with Old Turkic 𐰃𐱅 (ét-, “to make”), Azerbaijani etmək, Bashkir итеү (itew), Crimean Tatar этмек (etmek), Karachay-Balkar этерге (eterge), Kazakh ету (etu), Khakas идерге (iderge), Kumyk этмек (etmek), Kyrgyz этүү (etüü), Nogai этуьв (étüv), Tatar итү (itü), Turkmen etmek, Uyghur ﺋﻪﺗﻤﻪﻙ, etc.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]etmek (third-person singular simple present eder)
- to do; to make
- to equal, make
- Sonunda Parti iki ile ikinin beş ettiğini anons eder, sen de buna inanman gerekiyordu.
- In the end the Party would announce that two and two made five, and you would have to believe it.
- (transitive, with ablative) to leave somebody deprived of something
- 2011 August 2, “Aşk Kitabı [Book of Love]”, in Ahmet Selçuk İlkan (lyrics), Coşkun Sabah (music), 12 Düet [12 Duets][1], performed by Nilüfer and Hayko Cepkin:
- Ümitlerim kırıldı, bitti,
Hayallerim yıkıldı, gitti,
Bu dert beni benden etti,
Sevdim, sevdim, bak ne hâle geldim!- My hopes were broken, lost,
My dreams were dashed, gone,
This pain deprived me of myself,
I loved, I loved, look what I became!
- My hopes were broken, lost,
- (auxiliary verb) Forms active verbs from adjectives and nouns, especially Arabic verbal nouns.
Usage notes
[edit]- This verb is used in conjunction with foreign nouns or adjectives for the formation of compound verbs, similar to English make in make amends. For example dikkat etmek (“to be careful”), dans etmek (“to dance”), keşfetmek (“to discover”). With native Turkish words the verb-forming suffix -la / -le is typically used instead.
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | etmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | eden | ||||||
perfective | etmiş | |||||||
prospective | edecek | |||||||
personal participle | non-prospective | ettiğim | ettiğin | ettiği | ettiğimiz | ettiğiniz | ettikleri | |
prospective | edeceğim | edeceğin | edeceği | edeceğimiz | edeceğiniz | edecekleri | ||
verbal noun | etme | |||||||
way of doing | ediş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | ederim | edersin | eder | ederiz | edersiniz | ederler |
imperfective | ediyorum | ediyorsun | ediyor | ediyoruz | ediyorsunuz | ediyorlar | ||
past | perfective | ettim | ettin | etti | ettik | ettiniz | ettiler | |
imperfective | ediyordum | ediyordun | ediyordu | ediyorduk | ediyordunuz | ediyorlardı (or ediyordular) | ||
future | edeceğim | edeceksin | edecek | edeceğiz | edeceksiniz | edecekler | ||
inferential | perfective | etmişim | etmişsin | etmiş | etmişiz | etmişsiniz | etmişler | |
aorist | edermişim | edermişsin | edermiş | edermişiz | edermişsiniz | ederlermiş (or edermişlar) | ||
imperfective | ediyormuşum | ediyormuşsun | ediyormuş | ediyormuşuz | ediyormuşsunuz | ediyorlarmış | ||
conditional | simple | etsem | etsen | etse | etsek | etseniz | etseler | |
perfective | etseydim | etseydin | etseydi | etseydik | etseydiniz | etseydiler | ||
optative | edeyim | edesin | ede | edelim | edesiniz | edeler | ||
progressive | etmekteyim | etmektesin | etmekte | etmekteyiz | etmektesiniz | etmekteler | ||
necessitative | etmeliyim | etmelisin | etmeli | etmeliyiz | etmelisiniz | etmeliler | ||
imperative | et | etsin | edin (or ediniz) | etsinler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | eder miyim? | eder misin? | eder mi? | eder miyiz? | eder misiniz? | ederler mi? |
imperfective | ediyor muyum? | ediyor musun? | ediyor mu? | ediyor muyuz? | ediyor musunuz? | ediyorlar mı? | ||
past | perfective | ettim mi? | ettin mi? | etti mi? | ettik mi? | ettiniz mi? | ettiler mi? | |
imperfective | ediyor muydum? | ediyor muydun? | ediyor muydu? | ediyor muyduk? | ediyor muydunuz? | ediyorlar mıydı? | ||
future | edecek miyim? | edecek misin? | edecek mi? | edecek miyiz? | edecek misiniz? | edecekler mi? | ||
inferential | perfective | etmiş miyim? | etmiş misin? | etmiş mi? | etmiş miyiz? | etmiş misiniz? | etmişler mi? | |
aorist | eder miymişim? | eder miymişsin? | eder miymiş? | eder miymişiz? | eder miymişsiniz? | ederler miymiş? | ||
imperfective | ediyor muymuşum? | ediyor muymuşsun? | ediyor muymuş? | ediyor muymuşuz? | ediyor muymuşsunuz? | ediyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | etsem mi? | etsen mi? | etse mi? | etsek mi? | etseniz mi? | etseler mi? | |
perfective | etse miydim? | etse miydin? | etse miydi? | etse miydik? | etse miydiniz? | etseler miydi? | ||
progressive | etmekte
miyim? |
etmekte misin? | etmekte mi? | etmekte miyiz? | etmekte misiniz? | etmekteler mi? | ||
necessitative | etmeli
miyim? |
etmeli misin? | etmeli mi? | etmeli miyiz? | etmeli misiniz? | etmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | etmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | etmeyen | ||||||
perfective | etmemiş | |||||||
prospective | etmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | etmediğim | etmediğin | etmediği | etmediğimiz | etmediğiniz | etmedikleri | |
prospective | etmeyeceğim | etmeyeceğin | etmeyeceği | etmeyeceğimiz | etmeyeceğiniz | etmeyecekleri | ||
verbal noun | etmeme | |||||||
way of doing | etmeyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | etmem | etmezsin | etmez | etmeyiz | etmezsiniz | etmezler |
imperfective | etmiyorum | etmiyorsun | etmiyor | etmiyoruz | etmiyorsunuz | etmiyorlar | ||
past | perfective | etmedim | etmedin | etmedi | etmedik | etmediniz | etmediler | |
imperfective | etmiyordum | etmiyordun | etmiyordu | etmiyorduk | etmiyordunuz | etmiyorlardı | ||
future | etmeyeceğim | etmeyeceksin | etmeyecek | etmeyeceğiz | etmeyeceksiniz | etmeyecekler | ||
inferential | perfective | etmemişim | etmemişsin | etmemiş | etmemişiz | etmemişsiniz | etmemişler | |
aorist | etmezmişim | etmezmişsin | etmezmiş | etmezmişiz | etmezmişsiniz | etmezlermiş | ||
imperfective | etmiyormuşum | etmiyormuşsun | etmiyormuş | etmiyormuşuz | etmiyormuşsunuz | etmiyorlarmış | ||
conditional | simple | etmesem | etmesen | etmese | etmesek | etmeseniz | etmeseler | |
perfective | etmeseydim | etmeseydin | etmeseydi | etmeseydik | etmeseydiniz | etmeseydiler | ||
optative | etmeyeyim | etmeyesin | etmeye | etmeyelim | etmeyesiniz | etmeyeler | ||
progressive | etmemekteyim | etmemektesin | etmemekte | etmemekteyiz | etmemektesiniz | etmemekteler | ||
necessitative | etmemeliyim | etmemelisin | etmemeli | etmemeliyiz | etmemelisiniz | etmemeliler | ||
imperative | etme | etmesin | etmeyin (or etmeyiniz) | etmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | etmez miyim? | etmez misin? | etmez mi? | etmez miyiz? | etmez misiniz? | etmezler mi? |
imperfective | etmiyor muyum? | etmiyor musun? | etmiyor mu? | etmiyor muyuz? | etmiyor musunuz? | etmiyorlar mı? | ||
past | perfective | etmedim mi? | etmedin mi? | etmedi mi? | etmedik mi? | etmediniz mi? | etmediler mi? | |
imperfective | etmiyor muydum? | etmiyor muydun? | etmiyor muydu? | etmiyor muyduk? | etmiyor muydunuz? | etmiyorlar mıydı? | ||
future | etmeyecek miyim? | etmeyecek misin? | etmeyecek mi? | etmeyecek miyiz? | etmeyecek misiniz? | etmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | etmemiş miyim? | etmemiş misin? | etmemiş mi? | etmemiş miyiz? | etmemiş misiniz? | etmemişler mi? | |
aorist | etmez miymişim? | etmez miymişsin? | etmez mimiş? | etmez miymişiz? | etmez miymişsiniz? | etmezler miymiş? | ||
imperfective | etmiyor muymuşum? | etmiyor muymuşsun? | etmiyor muymuş? | etmiyor muymuşuz? | etmiyor muymuşsunuz? | etmiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | etmesem mi? | etmesen mi? | etmese mi? | etmesek mi? | etmeseniz mi? | etmeseler mi? | |
perfective | etmese miydim? | etmese miydin? | etmese miydi? | etmese miydik? | etmese miydiniz? | etmeseler miydi? | ||
progressive | etmemekte miyim? | etmemekte misin? | etmemekte mi? | etmemekte miyiz? | etmemekte misiniz? | etmemekteler mi? | ||
necessitative | etmemeli miyim? | etmemeli misin? | etmemeli mi? | etmemeli miyiz? | etmemeli misiniz? | etmemeliler mi? |
Synonyms
[edit]Derived terms
[edit]References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ēt-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Further reading
[edit]- etmek in Reverso (Turkish-English)
Turkmen
[edit]Verb
[edit]etmek
- to do
Conjugation
[edit]- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with IPA pronunciation
- Turkish terms with audio pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish terms with usage examples
- Turkish transitive verbs
- Turkish terms with quotations
- Turkish verbs with aorist in -V²r
- Turkmen lemmas
- Turkmen verbs