कंस
Jump to navigation
Jump to search
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- কংস (Assamese script)
- ᬓᬂᬲ (Balinese script)
- কংস (Bengali script)
- 𑰎𑰽𑰭 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀁𑀲 (Brahmi script)
- ကံသ (Burmese script)
- કંસ (Gujarati script)
- ਕਂਸ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌂𑌸 (Grantha script)
- ꦏꦁꦱ (Javanese script)
- 𑂍𑂁𑂮 (Kaithi script)
- ಕಂಸ (Kannada script)
- កំស (Khmer script)
- ກໍສ (Lao script)
- കംസ (Malayalam script)
- ᢀ᠋ᡬᠠᠰ᠌ᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘽𑘭 (Modi script)
- ᢀ᠋ᢉᠠᠰᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧞𑧍 (Nandinagari script)
- 𑐎𑑄𑐳 (Newa script)
- କଂସ (Odia script)
- ꢒꢀꢱ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆁𑆱 (Sharada script)
- 𑖎𑖽𑖭 (Siddham script)
- කංස (Sinhalese script)
- 𑩜𑪖𑪁 (Soyombo script)
- 𑚊𑚫𑚨 (Takri script)
- கஂஸ (Tamil script)
- కంస (Telugu script)
- กํส (Thai script)
- ཀཾ་ས (Tibetan script)
- 𑒏𑓀𑒮 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨸𑨰 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
From Proto-Indo-Iranian *kansás (“metal”). Cognate with Avestan 𐬀𐬥𐬙𐬀𐬭𐬈.𐬐𐬀𐬢𐬵𐬀 (antare.kaŋha, “*with metal inside”, name of a mountain), 𐬐𐬄𐬵- (kąh-, “to sound”).
Pronunciation
Noun
कंस • (kaṃsá) stem, m or n
- metal vessel, goblet or drinking cup
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 10.10.5:
- शतं कंसाः शतं दोग्धारः शतं गोप्तारो अधि पृष्ठे अस्याः ।
- śataṃ kaṃsāḥ śataṃ dogdhāraḥ śataṃ goptāro adhi pṛṣṭhe asyāḥ.
- Upon her back there are a hundred protectors, a hundred metal bowls, a hundred milkers.
- शतं कंसाः शतं दोग्धारः शतं गोप्तारो अधि पृष्ठे अस्याः ।
Declension
Masculine a-stem declension of कंस (kaṃsá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कंसः kaṃsáḥ |
कंसौ / कंसा¹ kaṃsaú / kaṃsā́¹ |
कंसाः / कंसासः¹ kaṃsā́ḥ / kaṃsā́saḥ¹ |
Vocative | कंस káṃsa |
कंसौ / कंसा¹ káṃsau / káṃsā¹ |
कंसाः / कंसासः¹ káṃsāḥ / káṃsāsaḥ¹ |
Accusative | कंसम् kaṃsám |
कंसौ / कंसा¹ kaṃsaú / kaṃsā́¹ |
कंसान् kaṃsā́n |
Instrumental | कंसेन kaṃséna |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaíḥ / kaṃsébhiḥ¹ |
Dative | कंसाय kaṃsā́ya |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ |
Ablative | कंसात् kaṃsā́t |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ |
Genitive | कंसस्य kaṃsásya |
कंसयोः kaṃsáyoḥ |
कंसानाम् kaṃsā́nām |
Locative | कंसे kaṃsé |
कंसयोः kaṃsáyoḥ |
कंसेषु kaṃséṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of कंस (kaṃsá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कंसम् kaṃsám |
कंसे kaṃsé |
कंसानि / कंसा¹ kaṃsā́ni / kaṃsā́¹ |
Vocative | कंस káṃsa |
कंसे káṃse |
कंसानि / कंसा¹ káṃsāni / káṃsā¹ |
Accusative | कंसम् kaṃsám |
कंसे kaṃsé |
कंसानि / कंसा¹ kaṃsā́ni / kaṃsā́¹ |
Instrumental | कंसेन kaṃséna |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaíḥ / kaṃsébhiḥ¹ |
Dative | कंसाय kaṃsā́ya |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ |
Ablative | कंसात् kaṃsā́t |
कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām |
कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ |
Genitive | कंसस्य kaṃsásya |
कंसयोः kaṃsáyoḥ |
कंसानाम् kaṃsā́nām |
Locative | कंसे kaṃsé |
कंसयोः kaṃsáyoḥ |
कंसेषु kaṃséṣu |
Notes |
|
Derived terms
- कांस्य (kāṃsya)
Descendants
Etymology 2
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Proper noun
कंस • (kaṃsa) stem, m
Declension
Masculine a-stem declension of कंस (kaṃsa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कंसः kaṃsaḥ |
कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹ |
कंसाः / कंसासः¹ kaṃsāḥ / kaṃsāsaḥ¹ |
Vocative | कंस kaṃsa |
कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹ |
कंसाः / कंसासः¹ kaṃsāḥ / kaṃsāsaḥ¹ |
Accusative | कंसम् kaṃsam |
कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹ |
कंसान् kaṃsān |
Instrumental | कंसेन kaṃsena |
कंसाभ्याम् kaṃsābhyām |
कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaiḥ / kaṃsebhiḥ¹ |
Dative | कंसाय kaṃsāya |
कंसाभ्याम् kaṃsābhyām |
कंसेभ्यः kaṃsebhyaḥ |
Ablative | कंसात् kaṃsāt |
कंसाभ्याम् kaṃsābhyām |
कंसेभ्यः kaṃsebhyaḥ |
Genitive | कंसस्य kaṃsasya |
कंसयोः kaṃsayoḥ |
कंसानाम् kaṃsānām |
Locative | कंसे kaṃse |
कंसयोः kaṃsayoḥ |
कंसेषु kaṃseṣu |
Notes |
|
Descendants
References
- Monier Williams (1899) “कंस”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0241, column 1.
Categories:
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit neuter nouns
- Sanskrit nouns with multiple genders
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit proper nouns
- Sanskrit proper nouns in Devanagari script
- sa:Hinduism